Ἐμένα τὸ μονοτονικὸ μὲ βρῆκε στὴν τρίτη γυμνασίου ἀλλὰ ποτὲ δὲν τὸ συμπάθησα. Νὰ πῶ τὴν ἁμαρτία μου, μικρὸς ἤμουν πολὺ ἀνορθόγραφος. Ὅταν, ὅμως, ἀνακοινώθηκε ὅτι ἀπὸ τὸν ἐπόμενο χρόνο ἡ γλώσσα θὰ ἁπλοποιεῖτο ἐγὼ θίχτηκα. Ἂν καὶ ἀνορθόγραφος, πιὸ πολὺ λόγῳ τεμπελιᾶς, δὲν μποροῦσα νὰ διανοηθῶ πὼς γιὰ χάρη κάποιων σὰν καὶ μένα θὰ ἄλλαζε μιὰ γραφή, ποὺ ἐπιβίωσε τόσες χιλιετηρίδες καὶ μὲ τὴν ὁποία ἤμουν συναισθηματικὰ δεμένος. Σὲ λιγότερο ἀπὸ μιὰ ἑβδομάδα εἶχα γίνει ὀρθογράφος ἀλλὰ δὲν ὠφέλησε. Θυμᾶμαι πὼς μετροῦσα τὶς μέρες μία-μία καὶ παρακαλοῦσα νὰ μὴν ἐρχόταν ποτὲ ἡ ἑπόμενη σχολικὴ χρονιά. Ἀντιστάθηκα ἀρκετά. Ἄν καὶ ἀπέφευγα νὰ γράφω πολυτονικὰ στὰ φιλολογικὰ μαθήματα, γιατὶ οἱ προοδευτικοὶ φιλόλογοί μας δὲν χαρίζονταν, ἔγραφα πολυτονικὰ ὁπουδήποτε ἀλλοῦ. Ἐνέδωσα στὰ μέσα τῆς Αʹ Λυκείου γιὰ ψυχολογικοὺς λόγους. Δὲν ἄντεχε νὰ βλέπει ἡ ἐφηβικὴ ψυχή μου τὸ πολυτονικὸ νὰ πεθαίνει καὶ πίστεψα ὅτι θάβοντάς το κι ἐγὼ καὶ ξεχνώντας το θὰ ἔνοιωθα καλύτερα. Δὲν ἦταν ἔτσι. Ὅταν ξενιτεύτηκα λόγῳ σπουδῶν στὴν Ἰταλία, τότε ἀκόμη δὲν εἶχε διαδοθεῖ τὸ ἴντερνετ, ἀλληλογραφοῦσα μὲ δύο φίλους μου καὶ δυὸ ξαδέλφες μου. Καὶ μιὰν ὡραία πρωία ἔγραψα ἕνα γράμμα σὲ πολυτονικό. Ἦταν σὰ νὰ μὴν πέρασε μιὰ μέρα. Ἔκτοτε (1989) δὲν ἔχω ξαναγράψει μονοτονικὰ χειρόγραφα. Στὸν ὑπολογιστὴ ναί.
Δὲ θέλω νὰ μακρηγορήσω μὲ θεωρητικὰ ἐπιχειρήματα γιατὶ νομίζω ὅτι ὁ ἱστοχῶρος τῆς Κινήσεως θέτει τὸ θέμα στὴν σωστή του βάση. Πιστεύω, ὅμως, ὅτι δύο βασικὰ πράγματα πρέπει νὰ τὰ πῶ. Καμιὰ ἀρχή, κανένας νομοθέτης, καμιὰ ἀκαδημία, κανένας φιλόλογος, κανένας πολίτης δὲν ἔχει το δικαίωμα νὰ μοῦ πεῖ ποιὰ εἶναι ἡ γραφὴ τῆς δικῆς μου γλώσσας. Ἂν ἐμένα ἡ γλώσσα μου ἔχει γιὰ γραφή της τὸ πολυτονικὸ ἢ τὸ μονοτονικὸ σύστημα, μόνο ἐγὼ μπορῶ νὰ τὸ πῶ καὶ οὐδεὶς ἄλλος. Κάθε ἀνθρωπος ἔχει δικαίωμα νὰ προσδιορίσει τὴν δική του γλώσσα. Θεωρῶ ὅτι τὸ μονοτονικὸ μοῦ εἶναι ταυτοχρόνως οἰκεῖο καὶ ξένο. Ὅπως τὸ λατινικὸ ἀλφάβητο στὸ Σέρβο καὶ τὸ Κυριλλικὸ στὸν Κροάτη.
Ἀλλὰ ὁ κύριος λόγος ποὺ γράφω σὲ πολυτονικὸ εἶναι αἰσθητικός. Ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα, ἢ γιὰ νὰ εἶμαι πιὸ ἀκριβὴς γενικὰ ἡ γλώσσα, εἶναι γένους θηλυκοῦ, τουλάχιστον στὴν γλώσσα μας ἀλλὰ καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες. Καὶ μπορεῖ μὲν ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα νὰ εἶναι ὄμορφη καὶ χωρὶς τοὺς τόνους της, μὲ τὰ ἀκριβά της κοσμήματα εἶναι καλλονή. Σὰν Ἄνδρας δὲν μπορῶ νὰ τῆς τὸ στερήσω :-)
Θέλω, ἐπίσης, νὰ ἀναφέρω μιὰ μαρτυρία ἀπὸ τὴν Αʹ Λυκείου. Εἶχα ἔναν συμμαθητὴ ποὺ τὸν ἔλεγαν Μανοῦσο Ἀναστασάκη καὶ καθόμασταν στὸ ἴδιο θρανίο. Ἔγραφε ὅπως καὶ τὰ ἄλλα παιδιὰ σὲ μονοτονικό. Ὅμως ὅταν ἔγραφε τὸ ὄνομά του, καὶ αὐτὸ μοῦ εἶχε κάνει μεγάλη ἐντύπωση, ἔβαζε πάντα τὴν περισπωμένη! Ψιλὴ δὲν ἔβαζε στὸ ἐπώνυμό του. Ἐπειδὴ καθήσαμε μαζὶ ὅλη τὴν χρονιὰ διαπίστωσα ὅτι τὸ παιδὶ αὐτὸ δὲν εἶχε κάποια ἰδιαίτερη ἀγάπη γιὰ τὴν γλώσσα. Ἀγαποῦσε, ὅμως, πολὺ τὸ ὄνομά του καὶ τὸ ἤθελε γραμμένο σωστά. Ἀλήθεια πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ Μανοῦσος καὶ ὁ ὁποιοσδήποτε Μανοῦσος νὰ γράφει τὸ ὄνομά του διαφορετικὰ ἀπὸ ὅτι ὁ ὁμώνυμος παππούς του; Ἰσχύει καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους λαοὺς αὐτὸ (Ἄγγλους-Γάλλους-Πορτογάλους κ.ο.κ.); Τὸ αἷμα νερὸ δὲ γίνεται!
Νὰ μὴ σᾶς τὰ πολυλογῶ μὲ ρωτήσατε γιατὶ ἄλλαξα
τὴν σελίδα μου καὶ τὴν ἔκανα ἀποκλειστικὰ πολυτονική. Πάντα τὸ ἤθελα. Ὅταν τὴν πρωτόφτιαξα ὅμως τὸ πολυτονικὸ εἶχε πολλὰ προβλήματα. Ἐδῶ εἶχε τὸ μονοτονικό! Ἔδωσα βάση στὸ περιεχόμενο. Κάποια στιγμή ἔκανα μιὰ πρώτη προσπάθεια νὰ δημοσιεύσω σὲ πολυτονικὸ ἀλλὰ δὲ διαβαζόταν ἀπὸ τρίτους. Τότε γνώρισα στὸ διαδίκτυο ἕναν Βέλγο φιλόλογο καὶ προγραμματιστὴ ποὺ γνωρίζει πολὺ καλὰ ἑλληνικὰ καὶ ξημεροβραδυάστηκε ὁ ἄνθρωπος, οὔτε ποὺ θυμᾶμαι πόσες μέρες καὶ μὲ ἔμαθε νὰ κάνω ἱστοσελίδες σὲ πολυτονικό. Ἔτσι δημοσίευσα τὴ σελίδα σὲ διπλὴ ἔκδοση καὶ μὲ μεγάλη χαρὰ διαπίστωσα, ὅτι δὲν ἦταν λίγοι αὐτοὶ, ποὺ ἔκαναν τὶς ἀπαραίτητες ρυθμίσεις, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ τὴ διαβάσουν σὲ πολυτονικό. Οἱ ὁδηγίες, δέ, ποὺ παρεῖχα, ἦταν γιὰ ἕνα μεγάλο διάστημα σημεῖο ἀναφορᾶς στὶς μηχανὲς ἀναζήτησης. Τελευταία, ὅμως, εἶχα παραμελήσει τὸν ἱστοχῶρο μου, ἀλλὰ καὶ γενικῶς δὲν πολυέμπαινα στὸ διαδίκτυο. Ὅταν διαπίστωσα χάρη στὴν ἱστοσελίδα τῆς Κινήσεως ὅτι ἀπὸ τὰ νεώτερα λειτουργικὰ τὸ πολυτονικὸ διαβάζεται χωρὶς πρόβλημα, δὲ χρειάστηκε νὰ τὸ σκεφτῶ δυὸ φορές.
Μετὰ τιμῆς,
Ἀρχιμήδης Ἀναγνώστου (ἰατρὸς-εἰδικευόμενος μικροβιολόγος).